Latest Posts

Drie decennia

Nog deze maand vier ik mijn 30e verjaardag, dan heb ik er reeds drie decennia op deze aarde opzitten. Ik heb er gemengde gevoelens bij. Aan de ene kant is het een mijlpaal, aan de andere kant wordt ik er ook door met mijn neus op de feiten gedrukt.

Ik herinner nog goed mijn 20e verjaardag, toen kreeg ik een kaart met de boodschap dat ik over 10 jaar 30 zou worden. Wat ik verder deed die verjaardag weet ik niet meer, gezien ik destijds in Engeland woonde vast een pint of twee gedronken in de pub, in elk geval: de boodschap op die kaart staat me nog helder bij.

Als ik dan zie hoe ver ik inmiddels gekomen ben met mijn transitie, dan betreur ik dat ik niet er niet véél eerder mee begonnen ben. Dan vind ik het jammer dat ik de signalen niet veel eerder heb opgepikt en begrepen. Het is niet iets wat erg netjes is om te zeggen: maar vroeger beginnen met hormonen geeft gewoon een veel beter resultaat, het liefst nog voor de puberteit. In die periode ontwikkelen zich de secundaire geslachtskenmerken, de kenmerken die men ‘leest’ en waaruit men concludeert of je man of vrouw bent. Het is gewoon een stuk effectiever als de hormonen die je neemt niet ook nog eens de aangerichte schade van de hormonen die het lichaam aan maakt ongedaan moet maken. Dat laatste lukt vaak maar ten dele. Zeker als het testosteronschade is, testosteron is sterk spul en vooral heel erg eenrichtingsverkeer.

Terug naar die verjaardagskaart van tien jaar geleden. “Over 10 jaar wordt je 30.” Eigenlijk is dat niet helemaal waar. Dit besef drong me een paar maanden geleden al eens door: Daniël zal nooit 30 worden. Met mijn transitie verdwijnt er ook wel een deel, of althans er schuift iets naar de achtergrond. Want echt een andere persoon worden doe ik niet. Het is meer dat ik uiting durf en kan geven aan kanten die ik daarvoor verborgen hield voor de buitenwereld. De trekjes die ik gaandeweg mijn leven heb ontwikkeld en die als ‘mannelijk’ te bestempelen zijn schuiven dan wel naar de achtergrond, helemaal verdwijnen zullen ze nooit. Maar toch voelt het wel als een soort afscheid nemen.

Het is iets raars om te beseffen. Mijn leven is op bepaalde gebieden compleet anders, en eigenlijk ook gewoon hetzelfde. Mijn leeftijd zal daar echt niets aan veranderen en ik kan niets veranderen aan mijn leeftijd. Ik bewandel gewoon mijn pad en ga voorwaarts met een positieve instelling, op mijn schreden terugkeren en toen al een andere, de juiste, weg in slaan kan niet. In elk geval niet zonder moeilijke paradoxen of parallelle universums (het is maar net welke tijdreistheorie je aanhangt) te creëren.

Wachttijdverkorting & Angst

Ik had dit weekeinde een ander blogje in de planning maar dat behoeft even uitstel. Gisterochtend kwam ik in een topic over de wachttijden de link naar het actuele wachttijdendocument dat het Genderteam maandelijks op de site van het VUmc publiceert. Omdat die wachttijden zo lang zijn keek ik er eigenlijk nooit. De vorige keer dat ik er keer was het voor mijn blogje ‘Kopie van het briefje van de dokter‘. Toen had ik net te horen gekregen dat ik in voorbereiding alvast moest beginnen met de permanente ontharing van het operatiegebied. De 12-18 maanden die er toen stond voor de operatie was ergens wel geruststellend, omdat het me ineens wat te snel ging. Maar gisterochtend zag ik dit:

Wachttijd april

Dat was even schrikken. De knoop over operatie heb ik nog steeds niet definitief doorgehakt. Ik was blij dat ik daar nog wel even bedenktijd voor had vooral om het idee op me te laten inzinken. Met de 12-18 maanden wachttijd die ik in februari zag had ik daar ook ruimschoots tijd voor. Eén van die gestelde voorwaarden is het doorlopen hebben van de reallife fase, voor mij is dat in augustus. Persoonlijke omstandigheden in acht nemend zou dan voorjaar 2015 de eerste mogelijk heid zijn. Nu staat die wachttijd op zes maanden, als dat zo blijft dan is voorjaar 2014 al een optie.

Een heel jaar eerder, daar had ik nog niet op gerekend. De gedachten aan dit document en die flink kortere wachttijd hebben ook de hele dag rondjes door mijn hoofd gerend. Ik had ingecalculeerd nog tot zeker een jaar bedenktijd te hebben, om dan een beslissing te gaan nemen.  Het lijkt me nu wijs om mijn denkproces en bewustwording een tandje bij te zetten. Het fysieke proces gaat zo ook ineens een stuk sneller.

Mijn bezwaren tegen de operatie is niet zozeer twijfel of ik het wel wil, het is angst. Gewoon simpel angst. Ik vind het eng en ik ben bang. Ik heb gewoon net iets te vaak verhalen gehoord over de nasleep en hoe vreselijk veel pijn het doet en de complicaties die op kunnen treden. Die pijn is een prijs die ik best bereid ben om te betalen, maar als je dan weer eens hoort dat het dwars door de morfine heen hakt, dan is dat echt niet bemoedigend. Ik heb gister de hele dag een knoop in mijn maag gehad, hopelijk dat het vandaag beter zal gaan en ik het het een beetje los kan laten.

‘Trannier than thou’

Dat er weerstand uit de conservatieve en christelijke hoek tegen de transgenderwet zou zijn had ik niet anders verwacht. Maar er ik zie ook veel weerstand tegen het wetsvoorstel vanuit een hele onverwachte hoek: transseksuelen.

Dit blogje behoeft wat uitleg over het transjargon om een ander uit te kunnen leggen. Om te beginnen is transgender een parapluterm, daaronder vallen alle afwijkende gendervariaties, van travestie tot transeksualiteit. Transseksueel geeft aan dat iemand de wens heeft om fysiek zijn of haar sekse of fysieke geslacht te veranderen. Ik gebruik die term niet vaak om mijzelf te omschrijven, ik vind het woord niet prettig klinken met alle harde klanken en het geeft onterecht het idee dat het om seksualiteit gaat in plaats van sekse. Binnen de transseksuelen wordt er onderscheid gemaakt tussen: Pre-ops, zij die nog een operatie wensen te ondergaan. Post-ops, zie die reeds de geslachtsveranderende operatie achter de rug hebben. En er zijn de non-ops, zij die geen operatie willen om welke reden dan ook. Persoonlijk zou ik nog een vierde categorie willen noemen: de nog even niet-ops, zij die er nog niet zeker over zijn of ze een operatie willen.

Online heb ik in de transgemeenschap al eerder een zeker trannier than thou-sentiment (transer dan gij) gezien. Transseksuelen die er zeker van zijn de operatie te willen of die al geopereerd zijn, de pre-ops en post-ops, kijken nogal eens neer op mensen die de operatie niet willen, nog even uit stellen of er gewoon niet zeker van zijn. Die zijn in hun ogen dan niet trans genoeg. Ze voelen zichzelf echt beter en verhevener boven transgenders die (nog) geen operatieve ingreep wensen. Ik heb fora gezien waar je als transgender botweg niet welkom bent. Alleen als je écht van plan bent om die stap te zetten dan ben je er welkom, anders ben je niet echt genoeg.

Er zijn genoeg redenen om de operatie niet te willen of uit te stellen. Bijvoorbeeld een kinderwens. Het is voor een transvrouw niet heel erg ingewikkeld om voor de behandeling aanvangt nog sperma in te laten vriezen. Eicellen oogsten en invriezen kan wel, maar heeft nogal wat om het lijf. – In de transgenderwet is trouwens een clausule opgenomen om het moederschap van een kind dat is gebaard door een man te registreren. – Operatieve ingrepen kunnen om diverse redenen te belastend zijn voor het lichaam. De resultaten van operaties zijn soms twijfelachtig, bevredigend resultaat wordt niet gegarandeerd en vaak zijn er nog correcties nodig. Om zo maar eens een paar dingen te noemen. Als je dat er allemaal niet voor over hebt, dan ben je een minderwaardig. Dat is wat ik bedoel met trannier than thou.

De zichzelf verheven voelende transseksuelen zijn nogal eens tegen de transgenderwet. Immers, dat wetsvoorstel maakt het mogelijk om juridisch het geslacht te veranderen zonder dat daar een verplichte operatie aan vast zit. De redenen die ze geven variëren. Ik heb de inflatie van geslacht gehoord, hun operatie is minder waard geworden. Ze vinden dat de overheid in je onderbroek móet kijken en het geslacht alléén maar gebaseerd mag zijn op een in het dagelijks leven onzichtbare variabele. Ze vinden dat ze last hebben van transgenders omdat hun omgeving hun wens tot operatie minder serieus neemt. Dat zijn de dingen die ik tot nog toe heb gehoord.

Met twee van de argumenten walsen ze nogal even over artikel 11 van de grondwet heen: de onaantastbaarheid van het lichaam. Dat laatste argument zegt meer over de maatschappij dan over de verdeeldheid tussen transgenders en transseksuelen zelf. De medische en psychologische wetenschap erkent inmiddels dat er meer is dan een strakke binaire tweedeling in genders. Tot niet heel lang geleden kon je bij het VUmc niet terecht voor behandeling als je de operatie zou willen laten. De genderteams zijn inmiddels tot inkeer gekomen en hebben een breder ruimer inzicht. Het kabinet, bij monde van Staatssecretaris Teeven, volgt dat inzicht en vanuit het parlement gaan er zelfs stemmen op om het idee van gender in de wetgeving helemaal los te laten. Naar dat laatste gaat ondezoek gedaan worden, kan nogal consequenties hebben voor onder andere het familierecht.

De menselijke psyche is een complex iets en iedereen is een special snowflake. Ik snap dat het voor bepaalde dingen gewoon nuttig kan zijn om mensen te labelen. Maar dat anderen op basis van een arbitrair fysiek kenmerk bepaalt hoe ik mijn leven moet lijden, daar kan ik niet tegen. Zeker niet als dat vanuit een hoek komt die ik zie als lotgenoten.  Ik voel me nu nog minder geneigd om me te classificeren als transseksueel. Gewoon omdat ik niet wil worden geassocieerd met een stelletje…. Laat ik die Godwin maar even niet maken.

Tenslotte nog even de kanttekening dat lang niet alle zichzelf als transseksueel definiërende individuen tegen de transgenderwet zijn en zich beter dan transgenders voelen. Maar dat ze er zijn, vind ik al erg genoeg. Vooral jammer vind ik het dat er zo nóg meer verdeeldheid ontstaat die onze een kleine groep niet echt sterker maakt in het maatschappelijke debat.

Plenaire behandeling Transgenderwet

Dinsdag avond 2 april is de transgenderwet in een plenaire zitting van de tweede kamer behandeld. Het debat heeft mij positief gestemd.

De belangrijkste punten die ik heb opgepikt op een rijtje.

  • De liberale fracties (PvdA, D66, VVD, GroenLinks en CDA) stemmen in hoofdlijnen in met het huidige wetsvoorstel, maar willen wel een garantie dat er geen nieuwe wachtlijsten ontstaan of de wachtlijsten bij de genderteams langer worden. Zij zien de groep deskundigen het liefst nú al groter dan alleen de twee genderteams.
  • De staatssecretaris ziet niet in dat dit zal gebeuren. Hij  gaat ervan uit dat de in de meeste gevallen één gesprek voldoende is om de deskundigenverklaring af te geven.
  • Naar mening van de staatssecretaris moet de deskundigen een arts of psycholoog zijn omdat bij het vaststellen van de duurzaamheid van de wens andere psychische afwijkingen, bijvoorbeeld schizofrenie, uitgesloten moet worden.
  • Ondanks dat de deskundigen altijd medici zijn, zullen de gesprekken niet worden betaald uit de ziektenkostenverzekering. De transgender dient de € 150,- die is genoemd zelf te bekostigen.
  • Transgenders die al onder behandeling zijn bij de genderteams mogen by default een deskundigenverklaring krijgen, zonder extra gesprekken.
  • De SGP houdt vast aan de bijbel en een onfeilbare schepper en is uiteraard tégen het wetsvoorstel. Belangrijkste argument is ouderschap en identiteitsontwikkeling van kinderen van transouders.
  • De staatssecretaris is van mening dat transouders prima in staat zullen zijn om hun kinderen uit te leggen hoe de vork in de steel zit en veegt dat argument van tafel.
  • De PVV wenst dat het systeem blijft zoals het is: de gang naar de rechter moet blijven, samen met de verplichte sterilisatie. Tevens wenst de PVV een duidelijke definitie van ‘man’ en ‘vrouw’ zodat de staat in onderbroeken kan kijken om te bepalen bij welk groepje iemand hoort.
  • De staatssecretaris weerlegt deze wens om fysieke definities. Hij spreekt over menselijkheid en met de tijdsgeest en veranderende medische inzichten meegaan.
  • Zowel de PVV als de SGP halen de moederschapsclausule aan (transmannen die een kind baren worden als moeder op de geboorteakte van het kind geregistreerd) en vinden het onwenselijk dat een man een kind zou kunnen baren.
  • De staatssecretaris benadrukt wederom dat transouders, net zoals lesbische of homo ouders, prima kunnen uitleggen aan kinderen wat er aan de hand is.
  • De PVV wenst dat het maar één keer in je leven mogelijk mag zijn om van geslacht te wisselen en gaat uit dat de wet gebruikt gaat worden voor identiteitsfraude.
  • De staatssecretaris ziet mensen die vaker wisselen als een uitzondering en vind dat geen bezwaar, mits er steeds een deskundigenverklaring wordt overlegt. Die deskundigenverklaring blokkeert ook de mogelijkheden tot identiteitsfraude.
  • De liberale partijen (behalve de VVD) dringen aan op een snelle evaluatie van het wetsvoorstel: na 3 jaar in plaats van pas na vijf jaar. In de evaluatie moet worden meegenomen: afschaffen van de deskundigenverklaring of uitbreiding van de groep deskundigen, verlaging van de leeftijdsgrens naar 12 jaar en het toevoegen van een derde neutrale geslachtscategorie of geslacht in het geheel niet meer vermelden.

De Tweede Kamer stemt volgende week, dinsdag 9 april, over het wetsvoorstel en de amendementen.

Update 9 april:  De Tweede Kamer heeft voor de wet gestemd! Ook het amendement voor onderzoek naar het laten vallen van geslachtsregistratie is aangenomen, de andere amendementen zijn verworpen. Op 23 april is de procedurevergadering door de Eerste Kamer.

Dat de SGP tegen zou zijn had ik niet anders verwacht. De reden waarom die partij tegen is is duidelijk: de bijbel. Maar het is een geloofsovertuiging, die mag je hebben in dit land en hoewel ik er een mening over heb dien ik die overtuiging te respecteren.  Als je vrijwillig kiest om jezelf aan bepaalde leefregels te houden staat dat je geheel vrij, die leefregels moet je echter niet opleggen aan anderen die daar geen behoefte aan hebben.

Van de PVV had ik het min of meer wel verwacht dat ze tegen zouden zijn. Ook al hebben ze het Roze Stembusakkoord (waar snelle aanname van de transgenderwet in staat) ondertekend, met dit punt is de partij het toch niet eens. Op deze draaikonterij en onbetrouwbaarheid is de PVV fijntjes gewezen door de andere fracties én de staatssecretaris. De argumenten die de partij aandroeg waren doordrongen van onmetelijke domheid en totaal niet weten waar het over ging. Hun gedrag in het debat deed het vooroordeel dat de PVV een xenofobe onderbuikredenatiepartij is bevestigen.

Als ik dan zulke reacties lees onder een nieuwsbericht over het wetsvoorstel, dan wordt ik daar een beetje verdrietig van. Het zijn dezelfde xenofobe argumenten waar ik vaker mee te maken heb in discussies, exact de argumenten die de PVV durfde te noemen in het parlement. Even een paar ‘hoogtepuntjes’:

Reacties

Nieuw Paspoort

Deze week maakte ik de gang naar het gemeentehuis, het was tijd voor een nieuw paspoort. Helaas niet om de reden waarom ik het graag zou hebben gehad, maar gewoon omdat mijn oude inmiddels is verlopen. Uitgerekend op de dag dat de Tweede Kamer de Transgenderwet zou aannemen meldde ik mij aan de balie van het stadskantoor (wat een spuuglelijk jaren ’70 bouwwerk náást een monumentaal stadhuis is) voor een nieuw identitietisbewijs. Het laatste waar nog een ‘M‘ achter geslacht zal staan. Ik verwacht dat ik lang voordat die identiteitskaart zijn verloopdatum kent ik opnieuw een nieuwe ga halen. Want de Transgenderwet is nóg niet aangenomen, wat aanvankelijk de bedoeling was, maar wordt wel binnenkort behandeld.

Al enige weken was er een behoorlijke buzz op de transenfora. De plenaire behandeling van de transgenderwet stond geplant op donderdag de 28e, als hamerstuk. Een wetsvoorstel dat als hamerstuk wordt behandeld door de Kamer zal niet besproken worden. Bij de opening van de vergadering zal de voorzitter het voorstel afhameren zonder er meer dan een volzin of twee vuil aan te maken: wetsvoorstel aangenomen en bezegeld met een klap van de hamer. Bam! Daarna kan het voorstel zijn weg vervolgen via de Eerste Kamer en Staatscourant en van kracht worden. Echter hebben er zich sprekers gemeld die het wetsvoorstel plenair willen behandelen. Naar wat ik begreep aangespoord door belangenorganisaties die zich nog steeds niet kunnen verenigen met het bestaan van de deskundigenverklaring in het voorstel.

Sinds het eerste wetsvoorstel dat de staatsecretaris heeft ingediend zijn er wat wijzigingen in de wetsteksten en de samenhangende besluiten geweest. Behalve wat kleine aanpassingen is vooral de deskundigenverklaring beter omschreven. Het wetsvoorstel gaat nu uit van een informed consent principe, de deskundige in kwestie moet de persoon die het geslacht wil wijzigen kunnen uitleggen wat dit in de praktijk betekent. Daarnaast moet er worden uitgesloten dat de wens om van geslacht te veranderen niet voortkomt uit andere problemen (zoals psychoses) of wordt aangewend voor identiteitsfraude. Die laatste snap ik nooit zo goed, je laat met dit soort procedures nogal een papierspoor achter. Overigens is het de deskundige nadrukkelijk niet toegestaan om het gender te bepalen, deze mag alleen maar oordelen of de aanvrager bevat wat de gevolgen zijn van een geslachtswijziging.

De wetgever heeft in een opzet voor een koninklijk besluit ook aangegeven wíe die deskundigen zijn. Vooralsnog worden allen de artsen en psychologen van de twee genderteams (VUmc en UMCG) nadrukkelijk genoemd. Maar er is ook ruimte voor het aanwijzen van andere artsen en psychologen door het Ministerie van veiligheid en Justitie.  In de toelichting sluit de staatssecretaris niet uit dat dit bijvoorbeeld ook huisartsen kunnen zijn, mits zij genoeg kennis hebben over genderdysforie. Maar vooralsnog zijn alleen de twee genderteams aangewezen, daar steekt het bij de belangen organisaties.

Vooral TNN, Transgender Netwerk Nederland, vreest voor het opnieuw oplopen van de wachtlijsten bij deze instellingen. De wachtlijst voor diagnose is zo’n 18 maanden, al is het VUmc met een flinke inhaalslag bezig. Volgens de laatste berichten loopt dat momenteel terug tot 10-12 maanden en moet dat nog minder worden in de nabije toekomst. TNN veest echter een grote toeloop van transgenders die zich niet eerder tot de genderteams hebben gewend. Ik heb zelfs het woord stuwmeer horen vallen, ik vermoed dat dat wel mee zal vallen. Maar ik snap de bezorgdheid van TNN, ik zou ook graag zien dat er bij aanvang al een ruimere pool van deskundigen wordt aangewezen.

Persoonlijk heb ik geen bezwaar tegen het bestaan van de vereiste deskundigenverklaring, ook al zie ik liever het Argentijnse model (formuliertje – stempeltje – nieuw paspoort). Ik snap dat de wetgever toch een drempel op wil werpen om te voorkomen dat iedereen maar constant van geslacht te veranderen. Ik denk dat dit niet of nauwelijks voor zal komen. De staatssecretaris gaat er ook vanuit dat dit uitzonderingen zijn en stelt geen restricties aan het meerdere malen veranderen van geslacht, zolang er maar steeds een deskundigenverklaring wordt overlegd. Ik zie het niet als democratisch haalbaar om nu al die deskundigenverklaring te schrappen. Daarvan is er teveel weerstand vanuit de conservatieve hoek, die dragen nu al allerlei rare argumenten aan om de boel tegen te houden.

Op dinsdag 2 april wordt ’s avonds de transgenderwet door de Tweede Kamer behandeld. Ik ben benieuwd wat er uit het debat gaat komen en vooral of het wetsvoorstel spoedig in stemming gaat. Ik verwacht niet dat het per 1 juli in kan gaan, maar voor 1 januari liggen we nog op schema. In dat geval verwacht ik dat ik volgend jaar wéér bij het stadskantoor sta voor een nieuwe identiteitskaart. Ik denk dat de ambtenaar wat minder lang bedenkelijk zal kijken naar de pasfoto’s en naar mij. Overigens heeft hij me geen vragen gesteld. Ik lijk blijkbaar nog genoeg op mijn oude pasfoto in mijn paspoort van vijf jaar geleden. Oordeel zelf:

Paspoortfoto's

Ik begin steeds meer op mijn moeder te lijken, dat was mijn eerste gedachte toen ik die rechter foto zag. Let ook op die oorbellen, ik droeg vijf jaar geleden al oorbellen. Sterker nog ik sta, tot ergernis van een zekere docent annex ceremoniemeester, nog als jongen mét oorbellen op mijn afstudeerfoto van de Hotelschool. Echt de blik in de ogen van die man toen ‘ie die knopjes zag, dat sprak boekdelen.

Update, 2 April: De transgenderwet is door de kamer behandeld. Zoals verwacht zijn PVV en SGP tegen. De rest is voor, maar wil vooral een garantie dat er geen nieuwe of langere wachtlijsten ontstaan door de beperkte groep deskundigen. Ook wordt er door de kamer een snelle evaluatie, na 3 jaar in plaats van 5 jaar, gewenst. Het wetsvoorstel wordt dinsdag 9 April in stemming gebracht.

De Diagnose voor de Diagnose

Het begon allemaal als een soort uitdaging: “Dan ga je toch als meisje verkleed!” werd er gegrapt in de voorpret naar een feestje toe. Ik laat me met dat soort uitdagingen niet kennen en ben daarop ingegaan. Nog steeds maak ik er graag een grapje van als iemand me een raar voorstel doet: “Is dat een uitdaging? Pas op hè, je weet wat er de vorige keer van gekomen is!” Ik kan de precieze datum niet achterhalen, maar de bewijzen die ik terug kan vinden in mijn e-mail wijzen erop dat het in de zomer of najaar van 2005 geweest moet zijn. Het was de eerste keer dat ik een rok en kousen aantrok en een pruik opzette. Ervan uitgaande dat er een hoop lol zou gaan volgen die avond, maar de uitwerking was wat anders dan verwacht. Het verkleden voelde namelijk helemaal niet grappig of spannend. Het voelde gewoon goed. Toen is het kwartje bij mij gevallen, al is er nog een lange periode voorbij gegaan voordat ik me aanmeldde bij het genderteam.

Dat ik de afgelopen weken zoveel heb gewerkt aan mijn tijdlijn en bezig ben geweest met zoeken naar de exacte datums van bepaalde gebeurtenissen moest ik ook heel erg denken aan de tijd die vooraf ging aan dat bewuste telefoontje naar het genderteam. Voordat ik ook daadwerkelijk belde had ik persoonlijk al een hele lange gedachtengang doorlopen en mijn eigen diagnose gesteld. Ik heb ooit horen zeggen dat je niet naar het genderteam stapt voor het stellen van een diagnose, maar voor het bevestigen ervan. Deels klopt dat wel, maar de diagnostische fase is voor mijn persoonlijke denkproces heel erg waardevol geweest.

Het feestje dat ik verkleed ging werd gevolgd door een volgende en nog een en nog een, ik weet niet meer hoe vaak het nu uiteindelijk geweest is dat ik me verkleed heb. Maar door het feestje is er in mijn hoofd iets in gang gezet. Ik vond het blijkbaar leuk om een jurk te dragen, dus ik was een travestiet. Zo heb ik lang over mijzelf gedacht, maar eenmaal opgang gebracht denderde die gedachtentrein voort over de kronkelende rails door mijn psyche. Was het wel genoeg om alleen op zaterdagavonden en feestjes zo af en toe mijn alter-ego Daniëlle naar boven te laten komen? Wilde ze meer? Lang heb ik nog geprobeerd om het binnen de perken te houden. Maar dat alter-ego liet zich steeds moeilijker weerhouden, ze wilde meer! Meer! Meer!

Ik vroeg me af hoe ik dat gevoel tegemoet kon komen: moest ik dan verder als over-the-top drag-queen? Nee, dat was niet de oplossing. Daar voelde ik me totaal niet prettig bij. Wel zocht ik wat vreemdere uithoeken op qua kleding en kwam ik in aanraking met Japanse subculturen en EGL, Elegant Gothic Lolita. Ik ben behoorlijk actief geweest in de Nederlandse lolita scene. Ik bezocht meetings, heb een tijd lang het forum gemodereerd. Aan dat alles heb waardevolle ervaringen en vrienden overgehouden. Mijn ex-partner heb ik via de kleding leren kennen evenals de kunstenares die mijn geboortjekaartje heeft ontworpen. Stuk voor stuk herinneringen die ik nooit meer zou willen missen. Ook al ben ik niet meer actief in de scene en heeft mijn kledingsmaak een andere stijlperiode opgezocht, helemaal vergeten ben ik het niet, je hoeft slechts in het hol van het juiste sociale-mediakonijn te kruipen om er bewijs van te vinden in het wonderlijke internetland.

De tijd na dat feestje heb ik heel veel en heel diep nagedacht over wat die gevoelens nou betekenden. In het begin kwam al de optie transgender naar boven. Dat heb ik genegeerd. Ik was een jongen en voelde me aangetrokken tot meisjes. Dat lichaam moest wel kloppen. Ik speelde vroeger met lego en treinen en meccano. Allemaal dingen waardoor ik genderdysfoore gevoelens destijds als niet legitiem bestempelde. Daarna heb ik nog een periode de wens gehad tot volstrekte androgeeniteit, gewoon de ene dag als meisje doorbrengen, de andere dag als jongen. Naar gelang wat die dag het beste uitkwam.

Uiteindelijk kon ik het gewoon niet meer negeren. Travestie was het niet. Androgeen zijn was niet voldoende. Ik kan niet zeggen of er nu een directe aanleiding is geweest waardoor de afweging in mijn hoofd alsnog is doorgeslagen naar genderdysfoor. In mijn herinneringen vind ik geen aha-erlebnis die daarmee samenhangt. Het zal een proces zijn geweest, een ontwikkeling die mij uiteindelijk hebben gezet tot het aanmelden bij het genderteam.

Als je jezelf bij het genderteam meldt heb je eigenlijk zelf al uitgemaakt dat je genderdysfoor bent. Ik wel in elk geval. Ik ging er echt heen om mijn eigen diagnose te bevestigen, elk bezoek voelde als een examen. Bewijzen dat je bent wie je bent. Alsof je moet bewijzen dat je de stof beheerst en net zoals met schoolexamens was het wachten op een telefoontje met een uitslag om te horen of je geslaagd bent.

Toch voelen de maanden die de diagnostische fase duurde niet als verloren tijd. Ja, op momenten wilde ik graag sneller en verder met de volgende stap. Maar over het algemeen heb ik heel veel gehad aan de gesprekken met mijn psychologe. Ze wist goede vragen te stellen, gaf denkhuiswerk op, allemaal dingen die mijn mentale proces hebben geholpen. Al die dingen waarover ik heb moeten nadenken hebben mij voorbereid om de volgende stappen te zetten, kleine stappen. Eerst testosteronblokkers en pas een paar maanden later die hormonen erbij. Ik ben blij dat ik die optie heb gekozen en niet pats-boem in één keer de full-monty ben gegaan. Dat tussenstapje gaf me tijd om te denken en mentaal klaar te maken voor hetgeen wat zou gaan komen.

Dat een mentale voorbereiding op wat komen gaat nodig is heb ik ook gemerkt toen ik een maand terug te horen kreeg dat ik moest beginnen met de fysieke voorbereidingen op een operatie. Die grote stap kwam ineens heel snel heel dichtbij. Terwijl dat altijd iets was wat heel erg ver weg was. Ooit. Als. Wanneer.  Voordat ik doordrongen was van het feit dat dat nog makkelijk een jaar, zo niet langer, gaat duren waren een paar weken verder. Dat is waar ik mentaal nu heel erg mee bezig ben: voorbereiden op de mogelijkheid van een operatie.

Tijdlijn

Na mijn vorige tijdlijn bericht kreeg ik het idee om dat saaie lijstje te verwerken tot een mooie infographic. Want dat is natuurlijk veel aantrekkelijker en ook vooral duidelijker dan zo’n lijstje met datums, helemaal als het op een correcte schaal is. Tekenen kan ik niet, en met dingen als photoshop of indesign of andere dingen die ervoor zijn kan ik niet overweg. Via via kwam kreeg ik de tip om Verité Timeline JS te gebruiken. daarmee maak je niet alleen eenvoudig een mooi grafisch geheel het is ook nog interactief. Het kostte wat tijd om te vullen en te integreren in mijn blog maar er is resultaat:

Klik om de tijdlijn te openen, deze opent in een nieuw tabblad.

Tijdlijn

Inmiddels is deze website bovenaan een tabblad rijker, daar kan je deze tijdlijn in de toekomst makkelijk terugvinden.

Een jaar out

Internationale Vrouwendag afgelopen vrijdag markeerde de dag dat ik precies een jaar daarvoor publiekelijk uit de kast kwam. Met een eenvoudig facebook berichtje en daarin de link naar de Open Brief op dit blog bracht ik mijn ‘dingetje’ in de openbaarheid. Mensen in mijn zeer nabije omgeving waren al op de hoogte, maar mijn wijdere sociale kringen nog niet. Met dit berichtje heb ik even de effectiviteit van het sociale netwerken op de proef gesteld. Ik kan wel stellen dat die netwerken prima hun taak hebben vervuld.Coming out

Een week na mijn coming out heb ik er al over gepost: over de bergen positieve reacties die ik kreeg. Via facebook, via e-mail, in persoon, alle reacties waren postitief. Ergens was ik best wel bang voor negatieve reacties. Ik had ervaringen gehoord over mensen die verstoten werden door hun familie, hun baan verloren, vrienden kwijt raakten. Internet is een zegen, maar soms kan je er beter niet komen. Net zoals je niet wat symptomen van een kwaaltje dat je hebt moet intikken in Google: je gaat altijd dood. Ook al heb je slechts een ingegroeide haar. Met coming-outs gaat het net zo: zeg je sociale leven en je baan en je familie en zelfs je veilige woonomgeving maar gedag.

Het tegendeel is waar. Ik werk nog steeds, ik heb een eigen huis, ik heb prima contact met familie, mijn vriendenkring is er nog steeds. Ook na een jaar zit ik nog steeds te wachten op een negatieve reactie. Slechter dan neutraal ter kennisgeving aannemen is het niet geweest. Vooral veel lof en steun en admiratie is mij het afgelopen jaar ten deel gevallen. Ik ben maar gestopt met wachten.

Ergens had ik helemaal niet zo publiekelijk uit de kast willen komen. Bij iedere andere aandoening had ik het lekker op de vlakte kunnen houden en alleen in relevante situaties ter sprake kunnen brengen. In de eerste alinea noem ik mijn genderdysforie een dingetje, voor mij is het dat niet maar als je een stap achteruit doet en naar het grote geheel kijkt is het niet meer dan dat. Zoveel mensen hebben een dingetje. Ik ken mensen die depressief zijn, verschillende varianten van het autistisch spectrum, burn-outs, reuma, fibromyalgie, kanker, diabetici… Allemaal dingen die persoonlijk heel ingrijpend zijn en het nodige vergen om mee te leven. Ik heb in dat rijtje de genderkaart getrokken met mijn dingetje. Helaas is kent de neuro-biologische afwijking die ik heb een behandeling die nogal opvalt. De medische wetenschap vind het onethisch om iemands persoonlijkheid te veranderen, dus veranderen we de verpakking. Voor die nieuwe verpakking moet je mensen waarschuwen. Het is net als bij het nieuwe Mona-toetje, daarvan worden over de verpakking ook hele reclamecampagnes opgezet.

Mijn blog is dat ook wel: een reclamecampagne voor mijn nieuwe verpakking. Het is in eerste instantie een manier van verwerken. Het schrijven helpt mij heel erg goed om mijn gedachten op een rij te zetten. Dat bericht van vorige week over de ontharing en operatie was voor mij heel therapeutisch. Het is ook narcistische zelfbevlekking, de WordPress statistiekenpagina is een van mijn favorieten. Maar ik schrijf ook voor anderen. Als bron voor informatie voor lotgenoten. Voor geïnteresseerden die meer willen weten over wat een transitie behelst.

Uit dat laatste vloeit voort dat ik graag meer acceptatie in de samenleving kweek. Persoonlijk mag ik alleen maar positieve reacties hebben gehad, dat is helaas niet standaard. Onder nieuwsberichten met genderdysforie als onderwerp zie ik nog vaak xenofobe opmerkingen staan. Dat gaat van: niet goed wijs, hij/zij zal altijd een man/vrouw blijven, ze moeten het lekker zelf betalen, aanstellerij… Let er maar eens op. Al kom ik tegenwoordig steeds vaker bondgenoten tussen die opmerkingen tegen, mensen die de xenofobie verbaal te lijf gaan. Vanuit deze insteek vind ik het ook meer dan uitstekend dat mensen reageren, liken, tweeten en retweeten en linkjes doorsturen.

Kopie van het briefje van de dokter

Tijdens de diagnostische fase heb ik veel na moeten denken over de sociale en persoonlijk gevolgen van de stappen die ik zou gaan zetten. Ik kreeg denk-huiswerk op van mijn psychologe en dacht ook zelf heel veel na. In die tijd zijn er in mijn denkbeelden over mijzelf best wel wat dingen veranderd. De hoofdlijn is gebleven: ik wil die transitie door, maar subtielere details zijn nu niet meer het zelfde als ze waren. Mijn denken heeft een behoorlijke ontwikkeling doorgemaakt. Nu zijn mijn gedachten opnieuw als een sneeuwbol door elkaar geschud en dwarrelen er flinters aan ideeën, denkbeelden en gedachten chaotisch door elkaar heen. Er is een heel nieuw denkproces gaande met een nieuw groot thema.

Vorige week heb ik voor het eerst in enigszins concrete woorden gesproken over een operatie. Tot dan toe leek mij dat nog een heel erg ver van mijn bed show. Dat was iets voor in de toekomst. Een punt van onzekerheid ook. Ik was en ben er nog steeds van overtuigd dat ik het goede pad bewandel, maar aan een operatie zie ik ook nadelen, daar zie ik best tegenop zelfs. Nu komt dat ineens een stuk dichterbij en moet ik er echt concreet over gaan nadenken. Ook al is het alleen maar een machtiging voor de genitale ontharing die ik van het VU heb gekregen.

Slechts een briefje van de dokter. Iets waar ik niet eens wat mee hoef te doen als ik dat niet wil. Ik kan het gewoon in een lade stoppen, diep weg onderin om het pas bij een volgende verhuizing weer terug te vinden. Althans, dat dacht ik dat ik zou krijgen. Wat ik kreeg was een kopie van het briefje van de dokter, een kopie van de brief die ze naar de privékliniek van mijn voorkeur hebben gestuurd. Ik zag die brief pas toen ik ’s avonds thuiskwam terwijl ik ’s middags al een bericht van die privékliniek voor een afspraak op mijn voicemail had. Die afspraak is gemaakt en staat in mijn agenda.

De eerste sessie staat in mijn agenda.

De eerste sessie staat in mijn agenda.

Deze rare manier van doorverwijzen heeft een reden. Voor mijn gezichtshaar moest ik zelf een afspraak maken en de rekeningen schiet ik voor om ze naderhand te declareren bij mijn zorgverzekeraar. De vergoeding voor genitale ontharing verloopt anders. De zorgverlener die de behandelingen uitvoeren sturen hun rekening naar het VUmc. Het VUmc declareert op hun beurt weer bij mijn zorgverzekeraar onder de DBC-code (Diagnose Behandel Combinatie) van de operatie zelf.

Het is onwerkelijk. Vanmorgen onder de douche keek ik naar beneden en het idee dat mijn uitzicht straks anders kan zijn voelde heel erg onwerkelijk. Ook al voelt het alsof mijn penis er niet thuishoort, het voelt als een wezenlijk deel van mijn lichaam. De bloedvaten vervoeren bloed, de zenuwbanen brengen prikkels over en ook de andere onderdelen hebben in het verleden hun anatomische plicht gedaan. Daar raak je aan gewend, ook al hoort het er niet. Net zoals je gewend kan raken aan een tijdelijke oplossing waar je ook steeds maar niet aan toe komt om het netjes en definitief te repareren. Soms wordt het lastig om het nut van een goede permanente oplossing in te zien als je gemacgyverde improvisatie het ook al jaren volhoudt. Ook al kom ik mijn specifieke geval ook al heel erg ver met een rol ductape, is dat niet dé oplossing.  Voor de avonturiers onder ons: dat is NIET comfortabel, maar het staat vrij om te proberen. Google maar naar ’tucking’.

Het idee dat mijn uitzicht tijdens het douchen straks anders is kan ik gewoon nog niet bevatten. Dan bedoel ik niet een ander douchegordijn, maar het uitzicht dat ik heb als ik naar beneden ken. Ik heb genoeg ervaringen gelezen, en gehoord en de uitleg gekregen van een plastisch chirurg. Dat laatste inclusief foto’s van voor, tijdens en na de operatie, die foto’s hadden niet gehoeven op een eerste informatie-avond. Ik heb inmiddels de patiënteninformatiefolder gelezen. (Voor geïnteresseerden: je vind ‘m op de site van het VUmc.) Ik weet hoe het een en ander in zijn werk gaat. Er zijn een aantal verschillende varianten op de methode, afhankelijk van de persoon, de voorkeur van de chirurg en het bruikbare bronmateriaal. Dat het kan, dat weet ik. Hoe het kan weet ik ook. Maar het blijft gewoon een raar idee dat het uitwendige straks inwendig wordt.

Ik kijk vooral op tegen de fysieke ongemakken van de ingreep. De pijn. De nasleep. Mogelijke complicaties. Als in mijn omgeving vrouwen ongesteld zijn hoor ik ze wel eens zeggen: “Dat zal jij nooit hebben.” Als dát de prijs zou zijn die ik ervoor moest betalen: meteen, direct, gisteren nog. Anderzijds: van ervaringsdeskundigen heb ik gehoord dat de pijn na de operatie een inhaalslag is voor al de jaren van gemiste maandelijkse ongemakken. De nasleep van de operatie is ook niet niks. Om de wonden goed te laten genezen en verklevingen te voorkomen is er nogal wat nazorg nodig. In het begin meerdere malen per dag en daarna langzaam afbouwend naar wekelijks en maandelijks.

Ik heb de TEDx Talk van Valentijn nog eens gekeken. Geluisterd naar wat ze te vertellen heeft, naar haar verhaal en haar ervaring. Ze verteld dat de operatie voor haar niet hét antwoord was, het was wel de juiste stap. Dit soort verhalen stelt me gerust. Ook al hebben ze een ietwat onheilspellend karakter.

Volgens de laatste publicatie van het genderteam over de wachttijden is de wachtlijst voor chirurgie nog altijd 12 tot 18 maanden. Die wachttijd gaat pas in als je oproepbaar bent voor de operatie en daarvoor moet je voldoen aan een aantal voorwaarden. Behalve een gezond gewicht en niet roken betekent dat ook dat de ontharing van het operatiegebied voltooid moet zijn. Dat laatste duurt op zich al snel negen maanden. Met de huidige stand van zaken is kan het nog makkelijk tot 2015 duren voor ik de chirurg zie. Ik heb dus nog even om alles op me te laten inwerken en het besef te laten doordringen.

Het houd me wel bezig. Het is alweer een tijd geleden dat ik zoveel en zo intensief heb nagedacht over mijn transitie. Het lijkt ineens een enorme stroomversnelling, terwijl het echt niet meer is dan een beekje wat rustig door kabbelt. Toch, op een dag na exact drie jaar dat ik mij aangemeld heb bij het genderteam is er gesproken over dé operatie. Die gebeurtenis die vaak als de transitie zelf gezien wordt, terwijl het slechts een onderdeel is van het traject. Ook al ben ik hier al zo lang naar onderweg, en heb ik nog een hele afstand af te leggen, voelt deze stap voorwaarts plotseling en onverwacht. Ik moet gewoon nog echt wennen aan het idee.

Sauna

Aankomend weekeinde heb ik een dagje sauna geboekt met vrienden. Zin in! Het is lang geleden dat ik naar een sauna ben geweest. Een dagje ontspannen, zweten, bubbelen, scrubben en weken, ik kijk er echt naar uit. Tijdens het reserveren zag ik op de site van de sauna ook iets over badkledingdagen, een collega hoorde ik er laatst ook over.

Van badkledingdagen heb ik het nut niet zo heel erg ingezien. Ik ben altijd naar gewone naaktsauna’s geweest. De enige keren dat ik met enige vorm van bedekking in een sauna heb gezeten was tijdens mijn stage, waar personeel gebruik mocht maken van wat heette de ‘Leisure Club’. Ik heb daar nogal wat uren na het werk in bubbelbaden gezeten, tot het moment dat ik er zelfs spierpijn aan over hield. Ook in het minuscule zweethokje dat voor sauna doorging heb ik aardig wat tijd doorgebracht. Daar wel in een zwembroek en echt lekker vind ik het niet met iets aan. Ik heb ook gehoord van sauna’s waar de sauna naakt is en de baden gekleed. Moet je steeds je natte zwemkleding aan het aantrekken. *ril*

Badkleding brengt nog een boel andere vragen met zich mee. Ten eerste: wat trek ik dan aan? Het type lange zwembroeken wat ik droeg voel ik mijzelf niet prettig bij. Ieniemienie bikini’s zullen ‘m ook niet worden. Wat ik dan ook kies, mijn fysiek is momenteel gewoon raar. Mijn lichaamsvet is zich aan het verplaatsen. Borstgroei is zichtbaar maar stelt nog niet veel voor. Als mijn haar nat is vallen mijn inhammen extra op. Badkleding maakt de boel alleen maar gecompliceerder, ik ga gewoon naakt. Stuk eenvoudiger en comfortabeler. Wat anderen denken zal mij echt totaal niets uitmaken.