Onlangs kreeg ik van mijn ouders een vondst die mijn moeder had gedaan bij het opruimen. Het zilveren armbandje met mijn naam dat ik als kind zijnde droeg. Mijn oude naam, van vroeger, toen ik nog een jongetje was.

Mijn oude naam

Mensen die me in de afgelopen jaren hebben leren kennen vragen me er wel eens naar: hoe ik vroeger heette. Best raar eigenlijk die interesse naar iets wat voor hen niet relevant is. Dat iemand vraagt naar hoe ik aan mijn huidige voornaam ben gekomen vind ik veel interessanter: niet iedereen krijgt de kans zelf een voornaam en roepnaam te bedenken. Ik herinner me nog de aangifte van mijn nieuwe naam bij de gemeente: De ambtenaar backspacede het voornaamveld leeg, draaide het scherm nog iets verder naar me toe en keek me met een grote grijns aan. “Wat mag ik voor je invullen?”

Als je me vraagt hoe ik aan mijn huidige naam kom, dan zal ik je ook gewoon vertellen dat het gebaseerd is op de naam die ik met mijn geboorte meekreeg. Ik vindt het een mooie naam en ben er blij mee. Maar als je me direct vraagt naar mijn oude naam gaan de hakken in het zand.

Deadnaming heet dat in het Engels: een transpersoon bij de oude naam noemen. Dat iemand die me voor mijn transitie heeft leren kennen zich verspreekt vind ik niet erg. Maar iemand die bewust mijn oude naam gebruikt, terwijl deze beter weet, ervaar ik als een grove belediging. Dan respecteer je mij als persoon niet. Het argument dat het te moeilijk is gaat niet op, elke keer dat Prince zijn artiestennaam veranderde ging de wereld daar zonder slag of stoot in mee.

Daarom viel me de berichtgeving rondom de gratie Chelsea Manning me vorige week ook zo op. Alle nieuwsoutlets maakten er een punt van om niet alleen te berichten over de mensonterende omstandigheden van haar gevangenschap maar ook wat haar oude naam was. De NOS ging zelfs zover om in het nieuwsbericht een keer het woord hij te gebruiken. Na deze tweet van mij en de nodige retweets daarvan is het bericht later aangepast.

"…Manning komt in mei vrij. Hij/zij werd bekend als…" Echt @NOS hij/zij? Kunnen jullie nog steeds geen voornaamwoorden gebruiken?

— Vaxxxiwelle (@FadingGender) January 18, 2017

Benoemen dat Manning een transvrouw is, vind ik voor het nieuwsbericht relevant. De weigeringen van de Amerikaanse Defensie om haar in gevangenschap toegang te geven tot noodzakelijke medische bijstand is een aantal keren in het nieuws geweest. De rechter bestempelde die weigeringen als onrechtmatig en oordeelde dat Manning ook in gevangenschap haar in transitie moest kunnen gaan. Ik snap dus dat de genderdysforie van Manning in de berichten werd genoemd. Echter zag ik in alle nieuwsberichten haar deadname genoemd worden. Waarom? Ik heb geen idee.

Het blijft een terugkomend thema hier: dat ik open ben over mijn transitie is een bewuste keuze geweest. Ik kan het me permitteren en zet dat graag in om de mensen om me heen voor te lichten. Zodat de maatschappij voor lotgenoten die nog wel in de kast zitten uit angst voor de gevolgen het iets makkelijker krijgen.

Als je mij er op een nette manier naar vraagt dan krijg je gewoon antwoord op de vraag wat mijn vroegere naam is. Voor mezelf gebruik ik de term deadname niet, ik heb vrede met alles wat er voor mijn transitie is gebeurd en accepteer mijn oude naam als deel van mezelf. Trek dat echter niet zomaar door naar andere transgenders. Als ze willen dat je hun vroegere naam of deadname weet dan vertellen je ze het zelf wel.

Mocht je je nieuwsgierigheid echt niet kunnen bedwingen; vraag dan eerst of die persoon die informatie met je wilt delen en respecteer een negatief antwoord. “Zou ik mogen weten bij welke naam je vroeger werd genoemd?” komt heel anders over dan “Hoe heette je voor je transitie?” Met die eerste variant laat je het aan de persoon zelf veel meer ruimte om zelf te bepalen of ze hun oude naam te delen. Accepteer ook een nee als antwoord, als iemand een deadname niet wil geven, dan hebben ze daar vast een goede reden voor. Kleine moeite, groot gebaar.