De grens tussen noodzakelijk aanpassingen aan mijn lichaam en optionele verfraaiing is slechts een heel dun stippellijntje en omgeven voor door een groot grijs gebied. Wat is de grens, wanneer is het genoeg?

Een maand of wat geleden vroeg iemand me of ik nog wel eens dysfore gevoelens had. “Nee, al een tijd niet meer.” Was mijn antwoord. En het as alsof ik een tweede keer Beetlejuice had gesproken en het in de periode daarna nog een derde maal over mijn lippen is gekomen. Want dit voorjaar sluimerde het weer. Onvrede en vooral onzekerheid over mijn lichaam.

Ik ben me inmiddels heel erg bewust van hoe erg je gemoedstoestand je zelfbeeld kan beïnvloeden. Als ik me goed voel kost het me moeite om de mannelijke trekken in mijn spiegelbeeld te zien. Als ik me slecht voel is het alsof iemand (laten we hem even Scumbag Brain noemen) met fluoriderende stift alles waarover ik me onzeker over voel op de spiegel even uittekent Het klinkt misschien raar, of juist bekend, maar ik zie mijzelf écht anders in de spiegel naar gelang mijn stemming is.

Onlangs kwam ik wat berichten tegen over Facial Feminisation Surgery ofwel plastische chirurgie om het gelaat te vervrouwelijken. In de transwandelgangen wordt deze ingreep meestal aangeduid met de Engelse afkorting FFS. Dingen die in een dergelijke operatie veel worden aangepakt zijn de neus, een kaakversmalling en het wenkbrouwbot. De het verkleinen van de neus en versmallen van de kaak liggen voor de hand. Het wenkbrouwbot heeft in het Engels een toepasselijke naam: de brow ridge, deze rand steekt bij mannen verder uit dan bij vrouwen.

Als je mijn blog de laatste maanden een beetje hebt gevolgd zal je het weten: er is momenteel het nodige te doen over het opnieuw onder de basisverzekering laten vallen van borstvergrotingen bij transvrouwen. -Meer daarover kan je in mijn blogreeks over dit onderwerp lezen.- De FFS is daarentegen al die jaren gewoon vergoed geweest, althans onder voorwaarden. Je moet er onder andere een verklaring van een psycholoog voor hebben dat de ‘misvorming’ ernstig genoeg is en de zorgverzekeraar verlangt foto’s. (Dit is zo’n geval waar zorgverzekeraars graag op de stoel van de behandelaar gaan zitten.

Zo’n operatie aan mijn gezicht zie ik niet zo zitten. Ik heb geen super vrouwelijk gezicht, maar ook eer geen super mannelijk. Ik vraag me af of ik überhaupt voor vergoeding in aanmerking zou komen. Zo nodig vind ik het zelf al niet, laat staan dat een verzekeringsarts dat gaat vinden. Als ik dan iets aan mijn gezicht zou laten doen, dan vind ik het naar voren halen van mijn haarlijn nog het meest waarschijnlijke.

Ook vind ik het gewoon lastig: want een gezicht veranderen is toch behoorlijk anders voor je identiteit. Niet alleen lijk je in één klap minder op de pasfoto in je paspoort. Je lijkt ook minder op je eigen jeugdfoto’s. Een FFS is wat anders dan een scheve neus rechtzetten of hangende oogleden laten liften. Met zulke ingrepen blijft je gezicht grotendeels hetzelfde en herkenbaar. Maar een FFS kan echt een grote ingrijpende verandering van je uiterlijk zijn. Ik durf zelfs te zeggen een grotere verandering dan degene die ik met mijn sociale en hormonale transitie al heb doorgemaakt.

Na het lezen van dit artikel op The Huffington Post ben ik al helemaal terughoudender met nadenken over de noodzaak tot meer ingrepen. In het artikel verteld een deelneemster van The Swan, een make-overprogramma waarin plastische chirurgie een belangrijke rol speelt, over de nasleep van ingrijpende veranderingen aan haar lichaam en gezicht. De chirurgische ingrepen bleken achteraf toch niet de oplossing voor haar onzekerheden. Ze is eigenlijk alleen nog maar in een dieper mentaal dal terecht gekomen.

Zelfverzekerdheid krijg je niet van alleen maar een scalpel en wat hechtdraad, daar is veel meer voor nodig. Twee jaar geleden, in de herstelperiode na mijn operatie heb ik daar ook al over geschreven in Overschat. Als ik dat nu zo teruglees heb ik duidelijk een paar enorme stappen voorwaarts gemaakt in mijn zelfbeeldproblemen. Inmiddels ben ik er achter dat die geslachtsoperatie absoluut het juiste pad is geweest om te volgen en dat het me toch echt wel meer opgeleverd als dat ik toen durfde te zeggen. Dat blog van destijds is ook gewoon een reality check: zelfverzekerdheid en een positief zelfbeeld moeten van binnenuit komen. Medisch ingrijpen is daarbij een hulpmiddel, geen oplossing.

Door recente ontwikkelingen in mijn persoonlijke leven zijn ook de  overwegingen over het formaat van mijn borsten is de laatste tijd in een wat ander licht komen te staan. Kort gezegd: ik vind ze gewoon te klein, maar ik ben er nog steeds niet over uit of ik het de moeite vind om een vergroting te laten doen.  Maar sinds een tijdje is er iemand in mijn leven die er een duidelijke mening op na houdt: “Je boobs zijn prima. Niet groot, maar wel van jou!” Als we samen zijn vraagt ze me ook bijna resoluut om de vullingen uit mijn BH te halen. En ja, ik ben gevoelig voor dat soort meningen. Ondanks dat die vullingen een belangrijke pijler van mijn zelfverzekerdheid. Al kan je je afvragen hoeveel draagkracht schuimrubber heeft als fundering.