Waarschuwing vooraf: dit blog gaat over suicide. Als je het moeilijk vind hiermee om te gaan lees je beter niet verder.
Leelah Alcorn 1997 – 2014
De afgelopen dagen hebben mijn Twitter en Facebookfeed vol gestaan met nieuwsberichten over een voorval dat me behoorlijk heeft geraakt. Het gaat om de zelfmoord van Leelah Alcorn, een 17 jarige transgender die uiteindelijk geen andere uitweg zag dan de dood. Het meest wrange is: haar ouders zijn in grote mate een bepalende factor geweest in de suicide.
Op Tumblr postte Leelah haar afscheidsbrief, na haar dood. Automatisch posten, veel blogplatforms bieden die mogelijkheid, ik gebruik het zelf regelmatig. Als een soort Doomsday Device had ze de brief klaarstaan om online te gaan als ze dit niet zelf zou tegenhouden. Wellicht heeft ze die post een paar keer uitgesteld, wellicht niet. Ik heb de hele brief gelezen en vind ‘m aangrijpend. (De originele Tumblrpost is verwijderd, maar via The Wayback Machine is deze terug te vinden.) Uit de brief komen twee factoren naar voren die Leelah tot haar daad hebben gezet: haar ouders en de maatschappij.
Voor ik verder ga wil ik hier laten blijken hoe dankbaar ik ben dat mijn ouders mij altijd hebben gesteund. Ze hebben het heus moeilijk mee gehad toen ik uit de kast kwam en aangaf het psychologische en medische traject in te gaan. Maar altijd hebben ze achter me gestaan, me gesteund en geholpen. Ik heb de ontroering gezien in de ogen van mijn moeder toen ik het ingelijste portret gaf waar ik mezelf voor het eerst écht op herkende. Een foto die nog steeds bij heb op het dressoir staat, naast een foto van mij en mijn broer als broertjes. Ook het geboortekaartje dat ik rondstuurde om mijn transitie kenbaar te maken aan de wereld is bij mijn ouders nog steeds in de woonkamer aanwezig. Net als bij mijn broer trouwens, die het op zijn dressoir heeft staan. Want ook van mijn broer heb ik alle steun gekregen. Na mijn operatie deelde hij op zijn werk beschuit met blauwe én roze muisjes uit. Een gebaar dat ik nog steeds zo vreselijk lief vind.
Al dit alles maakt dat het verhaal van Leelah me heel erg raakt en me droevig stemt. Ik heb van mijn familie zo enorm veel steun gehad tijdens het vijf jaar durende proces. Dat ik gewoon heel erg naar wordt van de gedachte dat iemand dat alles niet alleen moet missen maar ook door haar ouders wordt geleerd haarzelf te haten. Een fragment uit de afscheidsbrief:
When I was 14, I learned what transgender meant and cried of happiness. After 10 years of confusion I finally understood who I was. I immediately told my mom, and she reacted extremely negatively, telling me that it was a phase, that I would never truly be a girl, that God doesn’t make mistakes, that I am wrong. If you are reading this, parents, please don’t tell this to your kids. Even if you are Christian or are against transgender people don’t ever say that to someone, especially your kid. That won’t do anything but make them hate them self. That’s exactly what it did to me.
Leelah pleegde zelfmoord door zich voor een vrachtwagen te werpen. Op facebook deed haar moeder het af als een ‘ongeluk tijdens een ochtendwandeling.’ Nadat de media het voorval oppikten en CNN de ouders om een reactie vroegen bleef Leelahs moeder de gevoelens van haar kind ontkennen. In dat interview bleef ze mannelijke voornaamwoorden gebruiken en deed de uitspraak: “We loved him unconditionally. We loved him no matter what. I loved my son. People need to know that I loved him. He was a good kid, a good boy.” Op de vraag of ze op de hoogte was van Leelahs genderdysforie kwam het volgende antwoord: “We don’t support that, religiously.” Om eraan toe te voegen dat ze wél onvoorwaardelijk van hun kind hielden.
De ouders van Leelah hechtten meer belang aan religie dan aan het welzijn van hun eigen kind. Dat onvoorwaardelijk houden van hun kind was blijkbaar wel gebonden aan de voorwaarden dat het in het straatje van hun geloof past. Ze boden Leelah wel hulp: bij religieuze therapeuten om haar ‘op het rechte pad te brengen’. Dit was zo’n succes dat Leelah in een post op Reddit afvroeg of dit niet gewoon mishandeling was.
Het is niet alleen haar ouders die Leelah tot haar daad hebben gedreven. Ook de maatschappij heeft er een aandeel in. In haar jeugd kon ze niet op steun van haar ouders rekenen, ze had gewoon kunnen wachten tot haar 18e verjaardag. Als volwassene had ze die toestemming van haar ouders niet meer nodig gehad. Daarop wachten was voor haar geen optie. Nog een fragement uit haar afscheidsbrief:
I’m never going to transition successfully, even when I move out. I’m never going to be happy with the way I look or sound. I’m never going to have enough friends to satisfy me. I’m never going to have enough love to satisfy me. I’m never going to find a man who loves me. I’m never going to be happy. Either I live the rest of my life as a lonely man who wishes he were a woman or I live my life as a lonelier woman who hates herself. There’s no winning. There’s no way out. I’m sad enough already, I don’t need my life to get any worse. People say “it gets better” but that isn’t true in my case. It gets worse. Each day I get worse.
Ze was bang niet passabel te zijn. Dat ze te laat met haar transitie zou beginnen als ze zou wachten. Die gedachten zijn mij ook niet vreemd. Ik heb daar zelf ook veel over nagedacht. Uiteindelijk heb ik me maar neergelegd bij het feit dat mijn verleden altijd zichtbaar zou zijn. ‘Gemeneerd’ worden doet me ook nog steeds pijn. Maar ik leg me erbij neer. Dat ik mezelf eindelijk thuis voel in mijn lichaam, compenseert veel.
Ik snap de gedachten en angsten van Leelah, ik herken ze zelfs. Het is de maatschappij die hier een rol in speelt. Er zijn in het afgelopen jaar grote stappen voorwaarts gezet in acceptatie van transgenders, echter is er nog een hele lange weg te gaan voor acceptatie de regel is, en niet een uitzondering. Leelah vraagt daar aandacht voor, ze vraagt om haar dood een betekenis te laten hebben. Daarom sluit ik af met de laatste regels uit haar afscheidsbrief:
The only way I will rest in peace is if one day transgender people aren’t treated the way I was, they’re treated like humans, with valid feelings and human rights. Gender needs to be taught about in schools, the earlier the better. My death needs to mean something. My death needs to be counted in the number of transgender people who commit suicide this year. I want someone to look at that number and say “that’s fucked up” and fix it. Fix society. Please.
Ik heb het ook gelezen, en het was voor mij de reden om ongehoord boos te zijn op de ouders…
Nu komt dat in de VS met enige regelmaat voor, inmiddels staan er 2 voorvallen het afgelopen jaar op mijn netvlies (of was het er een?) waar de familie een transgender ondanks paspoort en dergelijke in het geboortegeslacht opbaarden.
En dat waren geen kinderen, maar mensen van in de 30.
Ben wat dat aangaat blij dat ik in Nederland woon, en dat ik in een areligieus dorpje woon.
Fix society.
Hier in Nederland zijn we wat dat aangaat op de meeste plaatsen net ff beschaafder denk ik.
De maatschappij doet hier niet echt moeilijk naar mijn idee.
Misschien vanwege de verminderde invloed van de religie?
Jinny
Ik denk dat niet eens de mindere invloed van religie hier een oorzaak is. Het is eerder de liberale en porgressieve instelling die we in dit land hebben, samen met andere Noord-Europese landen. Waar die grotere mate van verlichting precies vandaan komt vind ik best een interessante vraag om eens aan een cultureel-antropoloog te stellen.
Overigens, is het in Nederland niet allemaal koek-en-ei. Er zijn hier ook genoeg misstanden. De suicidecijfers zijn hier onder Transgenders ook véél hoger dan onder de rest van de bevolking. Dat vind ik zorgelijk genoeg.
Hoe graag ik het zou denken: Leelah was geen bijzonder geval. Dit soort zelfmoorden komt helaas te vaak voor. Leelah heeft haarzelf wel heel zichtbaar weten te maken met behulp van sociale media. Het verhaal is duidelijk en komt gedetailleerd over. Daarom heb ik er een blog aan gewijd, om te laten zien wat onverdraagzaamheid te weeg kan brengen. Als sprekend voorbeeld hoe het niet moet.
Met een beetje fantasie kan ik die vraag wel beantwoorden denk ik.
Het is bekend dat mensen die ‘den vreemde’ ingaan orthodoxer worden en de situatie waaruit ze vertrokken zijn idealiseren.
Door een gebrek aan contact met het oude thuisfront blijft de situatie als die was op moment vertrek.
Sprekend voorbeeld wat mij aangaat, een neef van mijn vader die zijn hele leven in Frankrijk woont.
Zijn Nederlands heeft ie van -zijn- vader geleerd en is een tijdcapsule van het WestFries van Opperdoes van voor de tweede wereldoorlog.
Als voorbeeld hoe de zaken in het verleden blijven hangen, de man heeft nauwelijks contact met andere Nederlanders.
Zo ook met de emigranten uit de 18de en 19de eeuw.
Daar waar het thuisfront langzaam liberaler werd gingen deze mensen juist radicaliseren.
Omgeving Boston, waar een hoop van die mensen in eerste instantie terecht kwamen blijkbaar, was in de 19de eeuw een gistende smeltkroes van allerhande nieuw ontstane denominaties van het christendom, iets dat hier nauwelijks een kans had.
De zevende dag adventisten is een opponent daar van, met als bekend lid Antoinette Hertsenberg.
Ook de Jehova Getuigen komen uit die tijd en die plek.
Als enkele voorbeelden.
Dit waren de extremen, maar heel de VS is in de greep van het christendom wat zich heeft gevormd in die 19de eeuw.
Als atheïst in de VS hoef je niet gek te kijken als je ruiten worden ingegooid (schrijfvriendin overkomen) en in die sfeer van bekrompenheid kan ik de reactie van de ouders van Leelah plaatsen.
Bang om uit de kerk gezet te worden welke waarschijnlijk een heel deel van hun sociale en culturele leven inhield.
Als je dan niet heel sterk in je schoenen sta en de intellectuele capaciteiten heb om dat het hoofd te bieden heb je een grondig probleem.
Ik keur het uiteraard niet goed.
Nu is het zo dat de laatste jaren langzaam de liberalisering (secularisering) van de VS begint te komen, meer mensen durven er voor uit te komen dat ze atheïst zijn, iets wat in NL geen issue is.
Kijk naar de populariteit van de Amerikaanse atheïstengroepen op facebook.
Ze lopen gewoon 200 jaar achter op ons.
De rest van je betoog laat ik voor wat het is, domweg omdat ik het daarmee eens ben.
ik lees net ook de reactie van iemand op dit verhaal…nou ja..”dream on” zou ik zeggen..hoezo in nederland beschaafder..hier is het nog veel en veel erger, maar dan stiekem.
ik accepteer dat ik een eenzaam leven zal gaan lijden…ik word aan het eind van jaar geopereerd.
maar niets zal anders worden hoe de maatschappij er in staat..mits mensen me niet gekend hebben., zij zien het nl niet aanmij.
.Maar formele instanties zelfs psychologen, maatschap werkers..etc etc hier verklaren mij voor gek. Vooral in het begin en trouwens nu nog|
Mijn huisarts, mijn vriend die er over paar maanden er niet meer zal zijn, en uiteraard het team in amsterdam,.zijn de enigen. En onlangs heb ik een oud vriendinnetje van middelbare school weer ontmoet. Gelukkig maar ..daar moet ik het nu van hebben..dus ik mag wat dat betreft niet klagen…er is er in ieder geval .1 persoon., niet uit formele sfeer dan..
.het ergste is als een kluiizenaarster te moeten leven, terwijl je niet anders kan of niet de hele straat door , door kinderen uitgescholden wordt..die het natuurlijk van hun ouders hebben.
nee hoor ik maak er geen feest van…financieel is het niet haalbaar..anders was ik allang verhuisd daar waar niemand mij kende als man
ik geloof niet in ilussies…DAt ik geboren ben als vrouw in een man..is jammerlijk..zoveel geluk heb ik er niet van gehad….ben zelf mijn eigen kind kwijt geraakt , die bijna 14 jaar.wordt..
Ben blij dat ik dat ik rust in mij zelf heb gekregen..maar Leelah heeft het beste gedaan wat ze kon doen..hopelijk heeft ze nu meer rust…
het is dat ik een kind heb…..
Jammer dat je het zo ervaar, ik ervaar het anders.
Werkgever geen probleem, collega’s willen graag met me werken, sociaal op het dorp geen punt, uitschelden? niet voorgekomen….
Huwelijk is nog intact, staat er vol achter.
Vrienden, vrijwel allemaal nog aanwezig.
Ik kom op een beurs een oudere man tegen die vaag bekende is, krijg de opmerking, ‘je hebt de goede beslissing genomen, je straal helemaal’.
Ergo, ik denk dat ieder het anders ervaart, maar mijn ervaringen zijn gemiddeld positief.
En ik weet dat ik niet de enige ben met dergelijke ervaringen….
“Leelah heeft het beste gedaan wat ze kon doen.”
Dat vind ik een rare gedachtegang. Ik krijg bij deze opmerking heel sterk het gevoel dat je nog geen regel van Leelahs afscheidsbrief of Reddit-posts gelezen hebt. Wat ze deed was een uiterste wanhoopsdaad, iets waartoe ze is gedreven door de manier waarop vooral haar ouders met haar genderdysforie omgingen.
Als ze wel de juiste hulp had gehad, en een LGBT-vriendelijke therapeut had kunnen bezoeken bijvoorbeeld. Als haar ouders zich over hun vastgeroeste religieuze denkbeelden heen hadden gezet. Als, als, als… Als dat alles was gebeurt dan ben ik ervan overtuigt dat Leelah niet tot haar wanhoopsdaad zou zijn gekomen en gewoon een gelukkig leven had kunnen hebben.
Volledig eensch met Danielle
Eigenlijk lees ik zelden blogs en reageren doe ik nog veel minder. Toch heb ik soms het gevoel een tegengeluid te moeten bieden tegen de soms (te ?) positieve geluiden dat wij net zoveel kans op slagen hebben als de cisgender gemeenschap (ik haat de tegenstelling cisgender/trans*, maar het is helaas onvermijdelijk in sommige gevallen voor het begrip).
Ik denk dat ik door mijn omgeving als redelijk geslaagd trans* gezien wordt. Ik heb een goed sociaal leven, vriendinnen en zelfs een seksleven dat in vele gevallen beter is dan mijn cisgender omgeving. Ik ga uit, doe vrijwilligerswerk en word in veel gevallen gewaardeerd. Misschien beschouwen sommigen mij wel zelfs als een soort rolmodel. Toch vraag ook ik mij regelmatig af of dit het nou is ……
Een voorbeeldje. Op een (les-bi) vrouwenfeestje komt de organisatrice enthousiast op mij afgelopen. Vol trots geeft zij aan dat zij, in tegenstelling tot sommige bezoeksters, er geen enkel probleem mee heeft trans*vrouwen op haar feesten toe te laten. Zij stimuleert zelfs de diversiteit, zo geeft zij aan. Maar op dat moment baal ik er wel van dat zij zonder enige schroom op mij afstapt om mij dit verhaal te vertellen, op een moment dat ik gewoon een leuk feestje wil hebben. Blijkbaar is dat onderdeel van mijn ‘nieuwe’ leven. Dit is een voorbeeld uit vele, waar ik ongevraagd deelgenoot gemaakt wordt van de goede bedoelingen van iemand, waarmee ik dan wel ongevraagd ‘ge-out’ wordt.
Ik mag blij zijn dat ik niet (zoals sommige trans*vriendinnen) fysiek mishandeld wordt. Ook het aantal keren dat ik uitgescholden wordt, zijn op de vingers van 1 hand te tellen gedurende een jaar of 5. Prima toch? Ik heb het wat dat betreft veel beter dan sommige anderen.
Toch heb ik het gevoel nergens thuis te horen. Niet bij mij trans*vriendinnen (die allemaal schatten zijn) en niet bij mijn cisgender vriendinnen. Met enige regelmaat voelt het alsof ik een twilight zone ingewandeld ben. Vlees noch vis, geen hom of kuit. Grote kans dat dit alleen tussen mijn oren zit, maar het zit er wel.
Toen een vriendin mij voor ‘homo’ uitschold en ik aangaf daar niet van gediend te zijn, vertelde zij mij dat zij dat mooie woord voor iedereen gebruikte, niet alleen voor trans*mensen. Zij vond dat zo overduidelijk positief dat ik de kracht niet vond om uit te leggen dat zo’n negatieve kwalificatie op basis van seksuele voorkeur per definitie ‘not done’ is. Wij (lhbtiq) hebben nog een lange weg te gaan. Eerlijk gezegd begrijp ik MOI wel een beetje. Ik ken genoeg dames die in een isolement geraakt zijn door hun coming out en niet iedereen kan dat uit eigen kracht veranderen.
Ik heb al die jaren aangegeven dat mijn transitie het beste is dat ik ooit gedaan heb. Daar sta ik nog steeds achter als het gaat om mijn persoonlijk welbevinden. Voor diegene die daar behoefte aan heeft, zijn er genoeg ‘lotgenoten’ om tijd mee door te brengen. Maar onze positie in het maatschappelijk leven is (voor zover ik nu kan inschatten) blijvend gewijzigd. Het blijft een worsteling omdat je aan de ene kant alles doet om als mens geaccepteerd te worden, maar aan de andere kant als een bijzonder geval gezien blijft worden (ook al -zoals in het voorbeeld hierboven- is de bedoeling daarachter niet altijd negatief).
Laat staan als je (zoals Leelah) alleen maar tegengewerkt wordt. Ik ben door mijn transitie alles kwijtgeraakt maar heb voor een gedeelte een nieuw leven kunnen opbouwen. Misschien lijkt het niet zo, maar ik ben in de basis altijd positief. Die twilight zone blijft voor mij echter lastig.
Ik heb blijkbaar een d/t probleem …..Volgende keer maar even mijn berichtje nalezen 🙂
Ik snap goed wat je zegt. Ik ervaar dat ook wel, dat mensen me eerst als transgender zien en dan pas als mens. Terwijl ik toch echt eerst mens ben, dan vrouw en dan nog wat dingen en dan pas veel later trans. Dat ik hier op mijn blog er nadruk uitleg is natuurlijk logisch, maar in het dagelijks leven probeer ik er zo min mogelijk mee bezig te zijn. Op een feestje wil ik gewoon een leuke avond hebben, zonder te pas en te onpas, hoe goedbedoeld ook, aan mijn anatomische status herinnerd te worden.
Ook ik heb mijn leven op orde ik heb een huis, een fulltime baan, een vriendenkring en een invulling voor mijn relationele behoeften. Eigenlijk ben ik gedurende mijn transitie zoveel mogelijk doorgegaan met mijn leven. Ik heb daarin wel heel veel steun gehad van mijn omgeving: familie, vrienden en collega’s, daar prijs ik mezelf gelukkig mee. Zonder die steun had het best wel eens anders kunnen uitdraaien. Wel vind ik dat het best wel veel uit kan maken hoe je er zelf instaat en erover praat met je omgeving.
[…] Leelah Alcorn. […]