Edit: Mocht je zoeken naar de hoogtepunten van het plenaire debat over de transgenderwet in de Eerste Kamer en de stemmingsuitslag, lees dan mijn recente blog: Transgenderwet Aangenomen!

Na het debat in de Tweede Kamer over de Transgenderwet was ik optimistisch gestemd. Een meerderheid van de partijen was voor. De argumenten tégen de wet waren voorspelbaar, maar vooral niet sterk genoeg om de boel tegen te houden. De nieuwsberichten dat het voor transgenders voortaan makkelijker was om hun juridische geslacht te wijzigen verspreidden zich rap over de nieuwssites. De Eerste Kamer zag ik niet als een groot obstakel, immers de partijen die in de Tweede Kamer vóór waren hebben in de Eerste kamer ook een meerderheid. Tot ik gisteren het voorlopig verslag van de Comissie voor Veiligheid en Justitie van de Eerste Kamer zag. Toen zakte de moed mij in de schoenen. Ik heb nog nooit zóveel wereldvreemdheid en achterlijkheid gezien in een twaalf pagina’s tellend document.

Het voorlopig verslag.

De liberalen zijn nog steeds voorstander van het wetsvoorstel. Groen Links gaat in de senaat op dezelfde toon verder als in het parlement, ze stemmen in en uitten een wens dat het op termijn nog wat liberaler mag worden. D66 is eigenlijk van hetzelfde laken een pak, wel sluiten ze zich aan bij wat punten van de VVD. Die laatste maakt, naar mijn idee niet geheel onterecht, wat kritische kanttekeningen bij de ‘deskundigenverklaring’. Ze zijn vooral van mening dat de deskundige die de verklaring afgeeft ook deskundig moet zijn op het gebied van genderdysforie. Daar kan ik me best in vinden, ook al levert het een mogelijke wachtlijst op het is wel een complexe materie. Er zijn genoeg psychologen die niet voldoende kennis hebben om met genderdysforen te kunnen werken. Ook het idee dat er toch enige drempel is voor het wijzigen van je geslacht vind ik niet onoverkomelijk.

Maar dan, dan komt de SP aan het woord. Als ik het voorlopig verslag lees krijg ik heel sterk de indruk dat de Socialistische Partij de besluitvorming op alle mogelijke manieren probeert te vertragen. Meerdere punten van kritiek dragen zij aan en al die punten van kritiek willen zij getoetst zien door de vele adviesorganen die onze bureaucratie rijk is. Minimaal zijn dat de: Raad van State, Raad voor de Rechtspraak, Nederlandse Vereniging voor Rechtspraak en de Nederlandse Vereniging voor Burgerzaken. Tussen de regels door lees ik dat de SP nog wel meer adviezen wil, maar dat ze niet meer adviseurs kon bedenken. Daarna zemelen ze nog wat over het mogelijk intrekken van in het verleden behaalde sportmedailles.

De SP is, samen met CDA en SGP, bang voor identiteitsfraude. Dat er via een geslachtswijziging een veroordeling voor sexueel misbruik kan worden verzwegen en er toch een Verklaring Omtrent Gedrag wordt afgegeven zodat een zedendelinquent weer in een kinderopvang kan gaan werken. Echt waar? Ooit gehoord van het Burger Service Nummer, waar alles aan gekoppeld wordt. Uit pure wanhoop wordt de pedofilie-kaart maar getrokken? Want dan zijn ineens alle middelen geoorloofd.

Het socialistische juweeltje uit het verslag wil ik jullie niet onthouden: (overigens, het wordt verderop nóg erger).

Behouden eis sterilisatie

De leden van de SP-fractie vragen zich af of het verdrag van Palermo onderscheid maakt tussen fysieke aanpassing aan het gewenste geslacht en sterilisatie. Het komt de leden voor dat sterilisatie veel minder ver gaat, aangezien het een standaardbehandeling is die heel veel mensen vrijwillig ondergaan. Indien de eis van sterilisatie wel zou kunnen worden behouden zou geen sprake zijn van afstammingsproblemen. Deze leden ontvangen graag een toelichting.

Het schrappen van de sterilisatieeis is juist waar de Transgenderwet om gaat. Het wordt mooi ingekleed en de wetgever doet er wat leuke bonussen bij, zoals een eenvoudig ambtelijke procedure in plaats van een gerechtelijke. Maar die sterilisatie is precies waar organisaties als Transgender Netwerk Nederland en Human Rights Watch tegen ageren. Heeft alleen maar iets te maken met de lichamelijke onschendbaarheid die is beschreven in de Universele Rechten voor de Mens en Artikel 11 van de Grondwet. Waar het Verdrag van Palermo in deze relevant is ontgaat mij dan weer volledig. Dat VN verdrag heeft te maken met: mensenhandel, mensensmokkel, illegale fabricage van wapens en wapensmokkel. Laten we het er maar op houden dat de SP Senatoren hun huiswerk niet hebben gedaan.

De mening van het CDA was voor mij een verrassing. In de Tweede Kamer was deze partij nog van mening dat de huidige oude wetgeving niet meer van deze tijd is en dat de wetgeving met zijn tijd en de ontwikkelingen op medisch en psychologisch gebied mee moest gaan. In de Eerste Kamer echter sluit het CDA zich aan bij de conservatieve vrindjes van van de CU en SGP. De christenen hebben het vooral over de deskundigheid van de deskundigen en spreken zelfs over een evaluatie door meerdere deskundigen of zelfs een deskundigenpanel dat moet bepalen over een transgender wel een transgender is. Ik zie het al voor me: Nieuw op SBS 6! HOLLANDS NEXT TRANSGENDER waar je op een podium voor een drietal juryleden moet laten zien wie je bent. Terwijl de juryleden je tijdens je kunstje mogen wegstemmen met een grote rode knop, met een mooie cliffhanger voor het reclameblok.

Ander bezwaar uit de christelijke is het ontstaan vanwege een rechtsongelijkheid. Transgenders zouden volgens het wetsvoorstel via een eenvoudige ambtelijke procedure hun voornaam mogen veranderen. Terwijl anderen dit nog steeds via een dure gerechtelijke procedure moeten doen. Ik vind de situatie uitzonderlijk genoeg om dit toe te staan, en van mij mogen de procedures voor een voornaamsverandering voor iedereen vereenvoudigd worden. Deze situatie is overigens in België al normaal en houdt daar juridisch stand.

Dan komen we op het ouderschap, het verslag wordt hier ingewikkeld en complex. Ik snap ook wel dat het geen eenvoudige zaak is om ouderschap juridisch vast te leggen. De wetgeving omtrent ouderschap en afstamming is ingewikkeld en er hangen veel familirechtelijke zaken van af. Naar mijn idee moeten dat soort dingen zich kunnen ontwikkelen, al dan niet via jurisprudentie. Voor het ouderschap door transmannen die een kind baren is in het wetsvoorstel al een loophole gecreëerd. Overigens doen niet alleen de christelijke partijen hier moeilijk over, de SP doet lekker mee.

Het ergste van alle inbreng in het voorlopig verslag vind ik deze:

Terugdraaien geslachtswijziging na het krijgen van een kind

Nu de eis tot lichamelijke aanpassing komt te vervallen, bestaat inderdaad, zoals de regering terecht heeft gesteld, de mogelijkheid dat een vrouw respectievelijk een man die later van geslacht verandert, alsnog een kind kan baren respectievelijk kan verwekken. Is de regering niet met de leden van de CDA- en SGP-fractie van oordeel, dat indien zulks gebeurt, er kennelijk niet langer sprake is van een «blijvende» overtuiging tot het andere geslacht te behoren, zodat in dat geval de geslachtsverandering van rechtswege zou moeten komen te vervallen? De leden van de CDA- en SGP-fractie vragen of de regering bereid is middels een novelle een bepaling in de wet op te nemen dat in het geval van een tot man geworden vrouw die een kind baart, respectievelijk van een tot vrouw geworden man die een kind verwekt, de geslachtsverandering van rechtswege komt te vervallen? Deze leden ontvangen hierop gaarne een gemotiveerde reactie.

Hier had ik echt een WTF-momentje. Zeggen twee christelijke partijen nu heel simpel dat transgenders geen kinderen mogen krijgen? Een soort van verbod op voorplanting? Het onzeggen van het recht op een kinderwens? Ik heb hier gewoon geen woorden voor. Genderidentiteit en een kinderwens staan echt compleet los van elkaar.

Ondanks dat de PVV met drie leden in de Vaste Commissie voor Veiligheid en Justitie zijn vertegenwoordigd en de partij in de tweede kamer faliekant tegen de Transgenderwet was, schitteren ze in het verslag door afwezigheid. De partij heeft geen eigen inbreng en ze gaan nergens mee in die van de andere partijen.

Het wachten is nu op de reactie van Staatssecretaris Teeven van Justitie. Hij zou binnen vier weken antwoord moeten geven. Ik hoop dat hij in de Eerste Kamer net zulke scherpe en sterke replieken heeft als in de Tweede Kamer.