Vanavond is de derde aflevering van Arie Boomsma’s documentaire ‘Hij is een Zij’ op tv. Over dat programma heb ik al veel goede reacties gekregen van vrienden, collega’s en familie. En ik heb er niet eens aan meegewerkt. Maar zoals ik twee weken terug ook al schreef vind ik het zelf ook een heel sterk programma. De heftigheid van een transitie en de impact die het op iemand heeft wordt goed en integer in beeld gebracht. Het is ook echt een aanrader om te kijken.

“Als het een keus was, dan zou ik ‘m niet maken.”

De reactie die ik veel krijg, ook al in het verleden is dat mensen mij dapper vinden, of moedig, of knap dat ik het aandurf om de transitie in te gaan. Maar ik vind mijzelf helemaal niet zo dapper. Ik zal het uitleggen. ‘Dapper’ impliceert dat er een keus is en een alternatief om het niet te doen. Een ridder kan ervoor kiezen om de queeste naar de schone deerne aan een volgende over te laten, ridders genoeg. Anders zijn er altijd nog Ogers die de draak kunnen verslaan. Zoals Bo het in het programma Hij is een Zij verwoordt, dat is precies hoe het voor mij ook voelt: “Als het een keus was, dan zou ik ‘m niet maken.” Ze spreekt deze woorden tijdens haar coming-out voor haar klas. Lang geleden heb ik hier ook al eens over geschreven in ‘Ik wil dit niet!’. Als ik die keus had dan zou ik ‘m ook niet nemen. Dan zou ik de zware queeste lekker aan een andere noeste ridder overlaten. Maar helaas is er niemand anders dan ikzelf die op avontuur moet. You may call me Princess Charming.

Met dat moedig en dapper vind ik het dus wel meevallen. Ik zal nooit ontkennen dat het makkelijk is om te leven met genderdysforie. Want dat is het niet. Grappen die de impact ervan bagatelliseren zijn ook de enige waar ik echt boos om kan worden. Daar heb ik gewoon niet genoeg zelfspot voor om naar gewoon mee te lachen. Maar ik zit nu eenmaal met dat verkeerde lichaam opgescheept en ik probeer er gewoon het beste van te maken. Gelukkig heb ik daar in mijn omgeving ruime steun bij. Het helpt echt heel erg dat familie, vrienden en collega’s er goed en begripvol mee omgaan. Het doet me minder een freak of nature voelen, ik voel me door hen gesteund en gewaardeerd als mens en persoon, niet als curiosum.

“If life gives you lemons, you make lemonade.” Zegt men in het Engels. Dat is wat ik doe: het beste ervan maken. Ik kan er niet voor kiezen om geen genderdysforie te hebben. Het beste is in mijn geval mijn persoonlijkheid volgen en mijn lichaam daar op aan te passen. en dat wordt gelukkig mogelijk gemaakt door de medische wetenschap. Ook al heb ik al een boel angsten te overwonnen en zullen er nog wel wat te overwinnen zijn, ik vind dat het met dapper wel meevalt. Maar ik snap dat het er van buitenaf uitziet als moedig om aan een van de meest basale kenmerken van je bestaan te sleutelen. Ons geslacht is tenslotte nog steeds het eerste in je leven waarmee je geïdentificeerd wordt, tegenwoordig zelfs al voor je geboorte.

Of dat dapper en moedig is? Vanuit een maatschappelijk referentiekader vast wel, voor mij voelt het gewoon als (over)leven.