Mijn lichaam verandert langzaam en dat gaat bijna vanzelf. Het enige wat ik daar echt voor hoef te doen is tweemaaldaags twee pilletjes slikken, de rest gaat dan vanzelf. Helaas gaat mijn stem niet anders klinken, dat vergt oefening en het resultaat kent harde grenzen. Die grens heb ik gelukkig nog niet bereikt. Ik ben dus begonnen met logopedie, om mijn stem een vrouwelijker klank te geven. Dat is erg moeilijk. Gewoon de oefeningen in het geheel al en vooral om het vol te gaan houden in het dagelijks leven.

In mijn FAQ heb ik al uitgelegd dat toonhoogte niet de enige factor is die bepaalt of een stem mannelijk of vrouwelijk wordt bevonden, intonatie en stemgebruik spelen daar ook een grote rol in. Die laatste twee, en nog wat andere factoren zijn goed te beïnvloeden. Toch beginnen we bij de toonhoogte. Ik heb gelukkig nog ruimte in mijn stembereik om nog iets omhoog te gaan. Dat is nog best moeilijk want vooral in de top van mijn bereik is het nu nog niet zuiver en heeft mijn stem neiging tot overslaan. Dat moet geoefend worden. Oefenen, oefenen, oefenen.

Denk eens aan een snaar, of nog makkelijker aan een elastiekje. Als je die aanspant en er een keer aan tokkelt hoor je een bepaalde toon. Als je dat elastiekje wat verder uittrekt en nog een keer tokkelt dan hoor je een hogere toon. Met stembanden gaat dat precies zo: strakker aanspannen betekent een hoger geluid, ontspannen een lager geluid. Er zijn ook operaties voor, dan worden je stembanden gewoon strakker aangespannen met als resultaat een hogere stem. Dat is een laatste redmiddel als logopedie niet helpt, je raakt dan definitief je lage stembereik kwijt. Alsof je bij een piano de snaren voor de lage tonen doorknipt. Om het over de risico’s maar niet te hebben. Overigens, zo’n operatie zal nooit meer effect hebben dan je met logopedie kan bereiken, het kost alleen minder moeite.

Daar draait het om: moeite doen. Gaandeweg heeft mijn stem zich ontwikkeld en ik deze op een bepaalde manier te leren gebruiken. Nu moet ik mijn stem anders leren gebruiken. Mijn spieren zo aanspannen dat mijn stembanden strakker komen te staan en een hoger geluid voortbrengen. Om dat voor elkaar te krijgen moet ik mijn strottenhoofd bewust bepaalde dingen laten doen, terwijl de exacte aansturing normaal totaal onbewust gaat. Ik moet een nieuw muscle memory kweken door oefening. Dat kost best wel wat concentratievermogen en daarom les 1: Hardop lezen! Als ik gewoon praat moet ik nadenken over wat ik zeg en mijn hersenen doen de rest. Als ik een tekst voorlees hoef ik niet na te denken op de inhoud en kan ik mezelf concentreren op het gebruik van mijn stem. Vergelijk het met leren lopen: in het begin ben je heel erg bezig niet om te vallen en ook daadwerkelijk vooruit te komen, dat vergt alle aandacht. Als je zover bent dat je dit kan lezen dan is de bestemming waar je heen loopt belangrijk en denk je niet na over het zetten van je linkervoet voor je rechter.

Eigenlijk moet mijn stem opnieuw leren lopen.

Les 2 heeft zich ook al aangediend. Om zoveel mogelijk te praten helpt het te benoemen wat je doet terwijl je het doet. Dat vergt een slechts klein beetje concentratie voor de inhoud van de boodschap maar laat voldoende rekenkracht vrij om bewust bezig te zijn met het aansturen van je stem. Als je me tegen mijzelf hoort praten dan is dat geen teken van krankzinnigheid (gelukkig) of van genialiteit (helaas), dan ben ik gewoon aan het oefenen.